بررسی مدینه فاضله فارابی و شهر خدای آگوستین

چکیده اندیش? آرمان شهر و دستیابی به جهان مطلوب، ذهن بسیاری از اندیشمندان و فلاسفه را به خود مشغول داشته است. از دیر باز انسان ها به دنبال آرمان شهری بوده اند که با امنیّت و آسایش کامل و بدون ترس و تبعیض به زندگی روزمره و نیز کسب سعادت و کمال بپردازند. در میان اندیشمندان مسلمان، فارابی و در میان اندیشمندان جهانِ مسیحیت، آگوستین، از جمله کسانی بوده اند که چنین تفکری را در سر می پرورانده اند. مدین? فاضله در اندیش? فارابی، از معمور? زمین آغاز می شود. فارابی هدف و غایت مدین? فاضله را رسیدن به سعادت می داند. وی با توجه به هدف نظام سیاسی مدین? آرمانی را به دو نوع فاضله و غیر فاضله تقسیم می-کند. مقصود آگوستین از شهر خدا شهری است که در آن مردم به خدای واحد اعتقاد دارند و از احکام و قواعد مشترکی اطاعت می کنند و امیدهای آن ها مشترک است. شهر خدا در واقع اندیش? خدا محوران? آگوستین است که آن را در برابر شهر زمینی قرار می دهد. هدف شهر خدا عدالت و صلح است و دولتِ زمینیِ عادل آن است که به قلمرو قوانین الهی تجاوز نکند و در قوانین مذهبی از کلیسا پیروی کند. در شهر خدا سعادت اخروی در برابر سعادت دنیوی قرار دارد. سوالاتی که در این رابطه مطرح می شود از جمله این است که هدف مدین? آرمانی فارابی و آگوستین چیست؟ آیا مدین? آرمانی مورد نظر آن ها قابل تحقق است؟ که در این رساله سعی شده به آن ها پاسخ داده شود. نتیجه ای که از این پژوهش حاصل شد این است که هدف نهایی مدین? آرمانی هر دو اندیشمند رسیدن به سعادت و رستگاری اخروی و جاودانی است با این تفاوت که مدین? فاضله فارابی در واقعیتِ عینی به رهبری پیامبر اکرم (ص) شکل گرفته است و مدین? الهی آگوستین در قالب یک ایده و نظریه باقی مانده است و واقعیت خارجی در این جهان ندارد و نخواهد داشت. واژگان کلیدی: فارابی، آگوستین، آرمان شهر، مدین? فاضله، شهر خدا، سعادت، رییس مدینه.